Dodano: 28 kwietnia, 2022
Zdarza się, że układ odpornościowy identyfikuje tkanki organizmu jako przeciwnika. Wówczas atakuje je, wytwarzając przeciwciała wywołujące reakcję zapalną. To powoduje rozwój chorób autoimmunologicznych, zwanymi też chorobami z autoagresji. Postępujące zapalenie autoimmunologiczne z czasem zaczyna dawać objawy ze strony narządów lub całych układów w organizmie.
Najczęstrze schorzenia autoimmunologiczne:
- choroby autoimmunologiczne tarczycy – choroba Hashimoto, choroba Gravesa-Basedowa,
- choroby autoimmunologiczne jelit – wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia,
- choroby autoimmunologiczne nadnerczy – choroba Addisona,
- choroby autoimmunologiczne skóry – bielactwo, łuszczyca, łysienie plackowate,
- choroby autoimmunologiczne o podłożu neurologicznym – miastenia, stwardnienie rozsiane,
- choroby autoimmunologiczne trzustki – cukrzyca typu 1 (insulinozależna).
Choroby immunologiczne skierowane przeciwko całym układom w organizmie:
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – choroba autoimmunologiczna atakująca stawy, a z czasem też inne narządy,
- łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) – immunologiczne zapalenie stawów i skóry, z czasem zajmuje również inne partie ciała, np. oczy i serce,
- zespół Sjögrena – uszkodzeniu ulegają komórki ślinianek i gruczołów łzowych,
- twardzina układowa – choroba autoimmunologiczna skóry i tkanki łącznej, powoduje postępujące włóknienie skóry oraz narządów wewnętrznych,
- toczeń rumieniowaty układowy – atakuje tkankę łączną, uszkodzeniu ulegają najczęściej skóra, stawy i nerki,
- anemia złośliwa (choroba Addisona Biermera) – choroba autoimmunologiczna krwi wywołana przez zaburzenia wytarzania czynnika IF niezbędnego do wchłaniania witaminy B12.
Leczenie chorób z autoagresji w medycynie klasycznej polega przede wszystkim na podawaniu leków hamujących działanie układu odpornościowego (leki immunosupresyjne). Leczenie zaburzeń autoimmunologicznych to również terapia objawowa – leki przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz kortykosteroidy.
Rola wirusów i bakterii
Czy rzeczywiście pacjenci z chorym układem autoimmunologicznym nie mogą zrobić nic więcej poza łykaniem tabletek?
Medycyna klasyczna uznaje, że nasze ciało pozwala na bycie atakowanym przez własne komórki z przyczyn, które nie są znane. Jednak najnowsze doniesienia naukowe wskazują, że nasze organizmy nie atakują wcale własnych organów, ale patogeny, które w nich bytują.
Popularny wirus Epsteina Barra (EBV), który wywołuje mononukleozę – chorobę zakaźną, na którą zapadają głównie dzieci i młodzież – wiązany jest nie tylko z rozwojem chorób nowotworowych (chłoniak) ale także autoimmunologicznych. Wirus ten potrafi znajdować się w komórkach nosiciela uśpiony przez wiele lat, czekając na moment osłabienia organizmu, aby zaatakować, namnożyć się i przejąć kontrolę nad organizmem.
W 2015 roku opublikowano badania, które wykazały obecność EBV w tarczycy aż u 80% osób z Hashimoto i 62,5% osób z chorobą Gravesa-Basedowa.
Czy zatem organizm w chorobach autoagresywnych atakuje narządy czy może patogeny, które tam się zasiedliły? Być może nasze ciała nie tylko nie zwariowały, ale dokładnie wiedzą, co robią? Nie tworzą przeciwciał niszczących zdrowe komórki, lecz wysyłają przeciwciała do komórek zainfekowanych przez wirusy i bakterie aby je unieszkodliwić i uratować nas. Z chorobami autoimmunologicznymi łączone są także bakterie tak jak Helicobacter pylori, Mycoplasma pneumonia, Yersinia enterocolitica, a także krętki borelii.
W ostatnim czasie, wraz ze wzrostem liczby przypadków infekcji SARS-CoV-2, szczególnie wśród osób z obniżoną odpornością, zaczęły pojawiać się przypuszczenia, że może istnieć związek między SARS-CoV-2 a zapadalnością na choroby autoimmunologiczne. W badaniach wykazano, że pacjenci bez wcześniejszej historii klinicznej autoimmunizacji uzyskali dodatni wynik w kierunku różnych markerów autoimmunologicznych po przebyciu infekcji SARS-CoV-2. U większości wykryto przeciwciała przeciwjądrowe ANA (57,5%), które są ważnym markerem w diagnozowaniu chorób układowych tkanki łącznej, takich jak toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa czy zespół Sjögrena (rys.1)
Żródło: www.euroimmun.pl
Warto zatem w przypadku wystąpienia choroby autoimmunologicznej zdiagnozować się pod kątem wirusów i bakterii. Kluczowa w powrocie do zdrowia jest także dieta, zbalansowany tryb życia, odpowiednia suplementacja, jakość snu i możliwie jak największa eliminacja czynników stresujących.